Podstawa prawna
Dostęp do informacji o środowisku w polskim porządku prawnym jest zapewniony w sposób kompleksowy. W 2001 r. Polska ratyfikowała Konwencję o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska, sporządzoną w Aarhus dnia 25 czerwca 1988 r. Konwencja zobowiązuje nasze państwo do zagwarantowania społeczeństwu dostępu do informacji o środowisku[1], a na jej przepisy można powoływać się wprost. Konwencja umożliwia także złożenie powiadomienia o jej naruszeniu każdej osobie fizycznej i prawnej, nawet jeśli podmiot zawiadamiający nie jest związany ze sprawą, o której informuje.
Frank Bold Society, jeszcze jako Ekologiczny Serwis Prawny, z powodzeniem złożył dwa powiadomienia, które zostały uwzględnione przez powołany do tego Komitet Zgodności[2]). Niezależnie, prawo do informacji o środowisku zostało zagwarantowane ustawą z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.
http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20081991227 – link do tekstu jednolitego ustawy
Co to jest informacja o środowisku?
Zgodnie z nią, każdy ma prawo do informacji o środowisku i jego ochronie. Udostępnieniu podlegają przede wszystkim informacje dotyczące stanu elementów środowiska, emisji oraz zanieczyszczeń, które wpływają lub mogą wpłynąć na elementy środowiska; środków, polityk, przepisów prawnych dotyczących środowiska i gospodarki wodnej; planów, programów oraz porozumień w sprawie ochrony środowiska, a także działań wpływających lub mogących wpłynąć na elementy środowiska oraz na emisje i zanieczyszczenia, jak również środków i działań, które mają na celu ochronę tych elementów.
W jaki sposób można uzyskać dostęp do informacji o środowisku?
Informację udostępnia się na pisemny wniosek, a bez wniosku – informacje niewymagające wyszukiwania. Podmiot, który składa wniosek nie musi wykazywać interesu prawnego lub faktycznego. Organ, który dysponuje informacją, udostępnia ją co do zasady najpóźniej w ciągu miesiąca od dnia wpłynięcia wniosku. Udostępnienie informacji następuje w sposób i w formie zgodnej z wnioskiem.
http://en.eps.cz/sites/default/files/publikace/dostep_do_informacji_publicznej_frank_bold_0.pdf – link do praktycznego poradnika
Niniejszy newsletter został opublikowany dzięki środkom z grantu sfinansowanego przez Międzynarodowy Fundusz Wyszechradzki. Projekt został zrealizowany w partnerstwie z organizacjami: Justice and Environment (partner wiodący), Via Iuris, Environmental Management and Law Association i Frank Bold Society.
[1] Konwencja wprowadza także m.in. prawo udziału społeczeństwa w podejmowaniu decyzji dotyczących przedsięwzięć mogących wpływać na środowisko, a także w odniesieniu do planów, programów i wytycznych polityki mających znaczenie dla środowiska. Zobowiązuje również strony do zapewnienia dostępu do wymiaru sprawiedliwości w sprawach informacji o środowisku.
[2] Pierwsza dotyczyła udziału organizacji społecznych w postępowaniach dotyczących wydania pozwoleń na budowę i decyzji o warunkach zabudowy oraz możliwości zaskarżenia przez nie planów zagospodarowania przestrzennego, a druga partycypacji społeczeństwa w procedurze uzyskiwania przez Czechy zezwoleń emisyjnych wolnych od opłat.